TOP #5 - O co chodzi z paszportami szczepionkowymi?
W czasie pandemii COVID-19 paszporty immunologiczne (COVID-passy, green-passy, paszporty szczepionkowe itd.) stały się jednym z najważniejszych instrumentów ochrony zdrowia publicznego. Użycie tej instytucji na tak dużą skalę wywołało natychmiast szeroką debatę o charakterze filozoficznym oraz prawnym. Dwa lata po ogłoszeniu zakończenia pandemii przez WHO najważniejsze zarzuty wobec paszportów immunologicznych nadal są dyskutowane. W piątym odcinku podcastu zastanawiamy się, na jakie racje powołują się władze publiczne wprowadzając paszporty immunologiczne oraz jakie prawa i wolności mogą być zagrożone takimi działaniami. Wspólnie poszukamy odpowiedzi na pytania:Czym są paszporty immunologiczne?Czym są paszporty szczepionkowe i czy różnią się czymś od obowiązku szczepień?Na czym polegają polityki zdrowia publicznego opierające się na przymusie?Czym jest paternalizm w kontekście zdrowia publicznego?W jakie prawa i wolności ingeruje implementacja paszportów immunologicznych?O kwestii paszportów immunologicznych rozmawiają: Maciej Macuga, Karolina Śliwecka i Jan Turlej. Na temat prawnych aspektów paszportów immunologicznych wprowadzonych w Unii Europejskiej wypowiada się doktor Grzegorz Glanowski, pracownik Zakładu Bioetyki i Prawa Medycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. ---Odcinek przygotowali: Maciek Macuga, Karolina Śliwecka, Jan Turlej Praktycznie o prawie: dr Grzegorz Glanowski.Nagranie: Piotr Urbańczyk. Montaż: Tomasz Stankiewicz. Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ.
--------
37:17
TOP #4: O co chodzi w kryzysie migracyjnym?
W marcu 2025 roku Prezydent RP podpisał kontrowersyjną ustawę o zawieszeniu prawa do azylu, krytykowaną zarówno przez organy władzy (Rzecznika Praw Obywatelskich), jak i organizacje pozarządowe (UNHCR). Ustawa ta usankcjonowała trwającą od 2021 praktykępush-backów wobec uchodźców, którzy znaleźli się na polsko-białoruskiej granicy. W kontekście tej sytuacji nieuchronnie nasuwa się pytanie o to, jak daleko sięga swoboda państw w kształtowaniu polityki migracyjnej. W czwartym odcinku rozważymy, jakimi racjami wspólnoty polityczne mogą uzasadniać tego typu polityki i jakie to ma konsekwencje dla sytuacji uchodźców. Wspólnie poszukamy odpowiedzi na pytania: Kim są uchodźcy? Jakie stanowiska w sporze o istnienie granic państwowych zajmują kosmopolici, a jakie państwowcy? W jaki sposób uzasadnia się prawo do swobodnego przemieszczenia się między państwami? Na jakich argumentach opiera się prawo do kontrolowania granic? Czy państwa mogą deportować uchodźców? O problemie ochrony uchodźców rozmawiają: Jan Turlej, Bartłomiej Brzozowski i Maciej Macuga. Na temat prawnych aspektów ochrony uchodźców wypowiada się profesor Michał Kowalski, prodziekan Wydziału Prawa i Administracji UJ, w latach 2018-2024 sędzia ad hoc w Europejskim Trybunale Praw Człowieka w Strasburgu. --Odcinek przygotowali: Jan Turlej, Bartłomiej Brzozowski, Maciej Macuga.Praktycznie o prawie: prof. Michał Kowalski.Nagranie: Piotr Urbańczyk.Montaż: Tomasz Stankiewicz.Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ.
--------
48:01
TOP #3: O co chodzi w sporach o problemy superbogaczy?
W głośnym wywiadze udzielonym “Vogue” Jennifer Lawrence skrytykowała sytuację panującą na rynku pracy w Hollywood, a dokładniej to, że najlepsze aktorki otrzymują za swoje role znacznie niższe wynagrodzenia niż ich koledzy wykonujący ten sam zawód. Lawrence stwierdziła, że w obecnych warunkach nie ma żadnego znaczenia to, jak bardzo będzie się starać i jak dużo pracować, bo i tak zarobi mniej ze tego powodu, że jest kobietą. W tym samym wywiadzie zwróciła jednak uwagę, że ta sprawa dotyczy milionów dolarów, które są jej niepotrzebne do życia. W podobnym tonie wypowiadały się na ten temat wcześniej inne gwiazdy Hollywood, między innymi, Natalie Portman, Uma Thurman, czy Meryl Streep.W trzecim odcinku wychodzimy od problemu luki płacowej w Hollywood i zastanawiamy się, czy najbogatsi ludzie na świecie mogą być w jakiś sposób pokrzywdzeni tym, że nieodpowiednio zarabiają. Wspólnie szukamy odpowiedzi na pytania:Kim są superbogacze?Czy posiadanie wielkiego bogactwa jest uczciwe?Na czym polega problem luki płacowej?Czy niższe zarobki najbogatszych aktorek w Hollywood powinniśmy traktować jako przejaw dyskryminacji?Czy powinny nas martwić problemy superbogaczy?O problemach superbogaczy i problemach z superbogaczami rozmawiają Wojciech Ciszewski, Klaudyna Horniczak i Jan Turlej. Na temat prawnych aspektów luki płacowej wypowiada się prof. Arkadiusz Sobczyk, pracownik Katedry Prawa Pracy na Wydziale Prawa i Administracji UJ.--Odcinek przygotowali: Wojciech Ciszewski, Klaudyna Horniczak, Jan Turlej. Praktycznie o prawie: Arkadiusz Sobczyk Nagranie: Piotr Urbańczyk Montaż: Tomasz Stankiewicz Podcast wydawany jest przez Fututre Law Lab, WPiA UJ.
--------
45:33
TOP #2 O co chodzi w „tak znaczy tak”?
W lutym 2025 weszła w życia nowelizacja karnoprawnej definicji zgwałcenia (art. 197 kk), nad którą dyskusje toczyły się od kilku lat. Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem tej definicji zgwałcenie ma miejsce, gdy sprawca doprowadza do czynności seksualnej przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem. Niedawna reforma wprowadza obok tych sposobów działania sprawcy jeszcze jedno znamię - brak zgody ofiary. Zwolennicy nowelizacji twierdzą, że nowa definicja opiera się na afirmatywnym modelu zgody („tak znaczy tak”) i istotnie wzmacnia pozycję osoby pokrzywdzonej. Nie brakuje jednak też głosów sprzeciwiających się tej zmianie.W drugim odcinku sezonu Teoretycznie o prawie rozmawiamy o kwestii wymogu zgody na seks. Zastanawiamy się w szczególności: Jak historycznie kształtowało się nasze podejście do wymogu zgody na seks? Czym są koncepcje „nie znaczy nie” i „tak znaczy tak”? Jak wyglądały prace nad nowelizacją kodeksu karnego i czy zmiana naprawdę przyniesie oczekiwane skutki? Czy wymóg zgody jest jedynym warunkiem dopuszczalności kontaktu seksualnego? ---Odcinek przygotowały: Karolina Śliwecka, Klaudyna Horniczak, Natalia Witosza. Praktycznie o prawie: Mikołaj Małecki Nagranie: Piotr Urbańczyk Montaż: Tomasz StankiewiczPodcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ.
--------
33:15
TOP #1: O co chodzi w kłótni o płeć na olimpiadzie?
Igrzyska olimpijskie w Paryżu pokazały, ile kontrowersji wzbudza kwestia kategoryzacji płciowej w sporcie profesjonalnym. Udział Imane Khalif i Lin Yu-Ting w olimpijskiej rywalizacji bokserek wywołał lawinę komentarzy, wśród których dominowały zarzuty o oszukiwanie co do posiadanej płci w celu uzyskania nieuczciwej przewagi nad konkurentkami. Nie była to jednak pierwsza (i z całą pewnością nie ostatnia) tak szeroka dyskusja na ten temat. Wychodząc od przypadku Imane Khelif w odcinku zastanawiamy się: jakie stanowisko w sporze o płeć w sporcie profesjonalnym zajmują anatomiści a jakie tożsamościowcy? czy mamy dobre powody by utrzymać podział ze względu na płeć w sporcie? kiedy czyjaś przewaga staje się nieuczciwa? jak daleko możemy ingerować w zasady poszczególnych dyscyplin sportowych? czym różnią się esencjalistyczne i narracyjne podejścia do natury sportu? -----Odcinek przygotowali:Wojciech Ciszewski, Klaudyna Horniczak, Karolina ŚliweckaPraktycznie o prawie: Michał BilińskiNagranie: Piotr UrbańczykEdycja dźwięku: Tomasz Stankiewicz www.tostanki.plPodcast wydawany jest przezFuture Law Lab, WPiA UJwww.futurelawlab.pl
Prawo Przyszłości to podcast poświęcony interakcjom między prawem i naukami empirycznymi, nowoczesnymi technologiami oraz współczesnymi zjawiskami społecznymi i cywilizacyjnymi. Prowadzony jest przez zespół Future Law Lab na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Najnowszy, trzeci sezon podcastu ma charakter limitowany i nosi podtytuł "Teoretycznie o prawie".