Crazy Nauka

• 106. Nauka na czasie: Blue Ghost na Księżycu i jak rośnie poziom wody w Bałtyku

  Czy na Księżycu może działać nawigacja GPS?I dlaczego poziom Bałtyku podnosi się u polskich wybrzeży, a opada po stronie Szwecji?Opowiadamy o misji pewnego szczególnego świetlika, którego zaniosło aż na Księżyc, oraz o tym, o ile już wzrósł poziom wody w Bałtyku, jak będzie się podnosił w najbliższych dziesięcioleciach i co to oznacza dla Gdańska i Żuław.To odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejsza wersja naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami. Posłuchajcie naszego podcastu!Nasza szkocka wyprawa:https://www.onesmallstep.travel/szkocjacrazynauka-2025Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109  Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:Księżychttps://www.nasa.gov/news-release/touchdown-carrying-nasa-science-fireflys-blue-ghost-lands-on-moon/https://en.wikipedia.org/wiki/Blue_Ghost_Mission_1https://fireflyspace.com/missions/blue-ghost-mission-1/https://www.flickr.com/photos/fireflyspace/54353240540/in/album-72177720313239766/https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraft/display.action?id=BLUEGHOSThttps://www.livescience.com/space/space-exploration/sunrise-on-the-moon-captured-by-blue-ghost-spacecraft-after-nasa-and-firefly-aerospace-announce-successful-lunar-landingBałtykhttps://www.eea.europa.eu/en/analysis/indicators/global-and-european-sea-level-rise https://marine.copernicus.eu/pl/ocean-climate-portal/sea-levelhttps://sealevel.nasa.gov/ipcc-ar6-sea-level-projection-tool https://coastal.climatecentral.org/map/6/19.3919/54.2696/ https://marine.copernicus.eu/access-data/ocean-monitoring-indicators/baltic-sea-mean-sea-level-time-series-and-trendhttps://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/wprowadzenie-do-6-raportu-ipcc-490 https://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/polska-akademia-nauk-o-wzroscie-poziomu-morza-455 https://imgw.pl/charakterystyka-wybranych-elementow-klimatu-w-polsce-w-2024-roku-podsumowanie/ 

  --------  

  51:44
• 105. Nowe klimatyczne kłamstwa firm paliwowych, sportwashing i stare triki

  Po co firmy paliwowe zamrażają w Arktyce topniejącą wieloletnią zmarzlinę? i kto stwierdził, że odejście od spalania węgla, ropy i gazu zaprowadzi ludzkość "z powrotem do jaskiń"?W najnowszym odcinku Podcastu Crazy Nauka opowiadamy o tym, jak w ostatnich latach ewoluowały kłamstwa sektora naftowego na temat zmiany klimatu, na jakie szczyty hipokryzji ta branża zdołała się wspiąć i jakie kolejne kompromitujące ją dokumenty wyciekły do publicznej wiadomości. Opowiemy o konstruowaniu platform wiertniczych zgodnie z danymi nt. wpływu ocieplenia klimatu na poziom morza, którym to danym branża oficjalnie zaprzeczała. I o zaangażowaniu firm paliwowych w sponsoring sportowy, co można krótko nazwać “sportwashingiem”.W tym odcinku często odwołujemy się do 5. odcinka naszego podcastu pt. “Kłamstwa branży paliwowej, czyli skąd wzięły się mity związane ze zmianą klimatu”, do którego posłuchania również Was zachęcamy:https://www.spreaker.com/episode/5-klamstwa-branzy-paliwowej-czyli-skad-wziely-sie-mity-zwiazane-ze-zmiana-klimatu--50954622 Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109  Tu nasze artykuły na ten temat:https://www.crazynauka.pl/klamstwa-branzy-paliwowej-czyli-skad-wziely-sie-mity-zwiazane-ze-zmiana-klimatu/https://www.crazynauka.pl/o-przyczynie-zmiany-klimatu-firmy-paliwowe-wiedzialy-od-60-lat-ale-trzymaly-to-w-tajemnicy/https://www.crazynauka.pl/koncerny-paliwowe-sztucznie-chlodza-wieloletnia-zmarzline-pod-ropociagiem-na-alasce/Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:https://www.nytimes.com/1989/12/20/business/greenhouse-effect-shell-anticipates-a-sea-change.html https://www.iea.org/reports/world-energy-investment-2024/overview-and-key-findings https://www.iea.org/reports/the-oil-and-gas-industry-in-net-zero-transitions/executive-summary  https://www.nbcnews.com/science/environment/democrats-say-big-oil-misled-public-decades-climate-change-rcna150255 https://www.budget.senate.gov/chairman/newsroom/press/new-joint-bicameral-staff-report-reveals-big-oils-campaign-of-climate-denial-disinformation-and-doublespeak/ https://www.api.org/news-policy-and-issues/news/2025/01/14/api-calls-on-incoming-administration-congress-administration-to-seize-american https://edition.cnn.com/2025/01/17/economy/trump-oil-wind-energy/index.html https://www.eenews.net/articles/exxons-own-models-predicted-global-warming-it-ignored-them/ https://theconversation.com/the-oil-and-gas-industry-has-been-lying-about-global-warming-for-decades-accountability-is-long-overdue-230160 https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0165232X22002889 https://www.nytimes.com/1989/12/20/business/greenhouse-effect-shell-anticipates-a-sea-change.html https://iccwbo.org/news-publications/policies-reports/new-report-extreme-weather-events-cost-economy-2-trillion-over-the-last-decade/ https://gizmodo.com/conocophillips-willow-project-chillers-permafrost-oil-1850221362 https://www.coutts.com/insight-articles/news/2025/trumps-presidency-how-will-deregulation-shape-up-and-trade-policies-play-out.html https://www.bbc.com/news/articles/crmzvdn9e18o https://www.nytimes.com/2024/11/27/climate/maine-climate-change-oil-company-lawsuit.html https://blog.ucsusa.org/delta-merner/us-states-and-communities-are-suing-the-fossil-fuel-industry-six-things-you-need-to-know/ https://climateintegrity.org/lawsuits https://www.latimes.com/opinion/story/2023-09-20/la-california-oil-lawsuit-climate-accountability https://en.wikipedia.org/wiki/Ghawar_Fieldhttps://www.opendemocracy.net/en/cop27-hillknowlton-pr-greenwash-egypt/https://www.clientearth.org/media/l44by31b/clientearth-complaint-concerning-saudi-arabian-oil-company.pdfhttps://energetyka24.com/ropa/analizy-i-komentarze/dyrektor-generalny-saudi-aramco-czas-porzucic-fantazje-o-odchodzeniu-od-ropy-naftowejhttps://sprawdzam.afp.com/doc.afp.com.32JD6PPhttps://www.sustainability-beat.co.uk/2024/02/22/saudi-aramco-greenwashing/https://klimat.rp.pl/klimat-i-ludzie/art41219171-sportwashing-rosnie-w-sile-nowa-strategia-gigantow-branzy-paliw-kopalnychhttps://klimat.rp.pl/energia/art40044701-zarzuty-pod-adresem-gigantow-paliwowych-to-sie-przestanie-oplacachttps://www.clientearth.pl/najnowsze-dzialania/artykuly/onz-podejmuje-dzialania-przeciwko-saudyjskiej-firmie-naftowej-i-bankom-z-nia-wspolpracujacym-w-zwiazku-z-klimatem-i-prawami-czlowieka/https://oko.press/za-kryzysy-ktos-przeciez-odpowiada-czy-za-niszczenie-klimatu-i-srodowiska-powinno-grozic-wiezieniehttps://biznesalert.pl/saudi-aramco-emisje-co2-rafinerie-energetyka-srodowisko/https://klimatycznabazawiedzy.org/raport/szalency-spod-szyldu-agend-klimatycznych-dezinformacja-i-propaganda-w-sprawach-zmiany-klimatu-i-polityki-klimatycznej/https://www.desmog.com/2023/11/16/everything-you-need-to-know-about-saudi-aramco/https://www.bakerinstitute.org/sites/default/files/2021-01/import/ces-wp-saudiaramco-010821.pdf

  --------  

  1:17:35
• 104. Nauka na czasie: Czy ludzie żyli w epoce dinozaurów, czyli co wiemy o nauce?

  Czy to prawda, że ludzie żyli już w czasach dinozaurów, antybiotyki zwalczają wirusy, a klimat się zmienia wskutek naturalnych cykli? Mówimy o raporcie Eurobarometr, poświęconym wiedzy i postawom Europejczyków wobec nauki i technologii. I tak, w raporcie są obecni również Polacy. Oraz owszem, wyróżniają się spośród 35 krajów, które wzięły udział w badaniu - niestety, nie zawsze wyróżniają się w sposób, jakiego byśmy sobie życzyli. Chwalimy się: tu znajdziecie informacje o naszej nominacji do Nagrody im. Woyciechowskiego: https://www.nagrodawoyciechowskiego.pl/Nagroda-Autor-Internetowy Posłuchajcie naszego podcastu!Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109  Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy z tych źródeł:https://europa.eu/eurobarometer/api/deliverable/download/file?deliverableId=94629 https://europa.eu/eurobarometer/api/deliverable/download/file?deliverableId=94630 https://digitalpoland.org/publikacje/pobierz?id=70f40c4e-3fe1-4abd-9a32-02a26c324f18 https://www.britannica.com/science/continental-drift-geologyhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Antropogeneza https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/chapter/chapter-3/ https://zpe.gov.pl/a/fotosynteza/D8Os1wJXg 

  --------  

  1:08:00
• 103. Wikingowie byli "fajniejsi" od Słowian: prawda czy fałsz?

  Skandynawscy wikingowie nosili atrakcyjne stroje i biżuterię, używali oryginalnie zdobionej broni, no i w ogóle byli tak fajni, że warto robić o nich seriale i komiksy. A Słowianie chodzili w łapciach, byli przaśni i nie daliby rady stworzyć własnego państwa, gdyby im Skandynawowie w tym nie pomogli. Prawda? Otóż - wcale nie.🗡 Dlaczego właściwie założyliśmy, że średniowieczni Skandynawowie byli atrakcyjniejsi od Słowian?🗡 Jak polityka i światopogląd manipulowały historią?🗡 I jak to naprawdę było z tymi wikingami w państwie pierwszych Piastów?Pytamy o to fantastycznego gawędziarza, prof. Leszka Gardełę, archeologa i wikingologa, wybitnego znawcę wczesnośredniowiecznej Skandynawii i Słowiańszczyzny. Człowieka, który za wikingami przemierzył pół Europy. I napisał o nich mnóstwo artykułów naukowych oraz kilka książek.Jeśli Wam się spodoba ten odcinek, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109  Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:https://studialednickie.pl/wiadomosci,tom-xxiii-2024.html Str. 139-164 (ostrogi z potrójnymi motywami zwierzęcymi obejrzycie na str. 143 i 147) https://archeologia.pl/wp-content/uploads/2021/06/Cieple-elitarna-nekropola-skompresowana.pdfWikingowie w Polsce? Zabytki skandynawskie z ziem polskich, pod red. M. Bogackiego, A. Janowskiego, Ł. Kaczmarka, Gniezno, Szczecin 2019

  --------  

  2:10:47
• 102. Nauka na czasie: Mikroprzerwy w pracy i zaraźliwe sikanie

  Nawet jednominutowa przerwa w pracy potrafi zdziałać cuda - zmniejszyć zmęczenie, poprawić pamięć czy wydajność. Warunek: regularność. Plus fascynujący świat "zaraźliwych" zachowań: co łączy sikanie, śmiech i ziewanie? Wyjaśniamy mechanizmy neurologiczne, które sprawiają, że nieświadomie synchronizujemy się z innymi. Oto dwa naukowe newsy w ramach krótszej wersji naszego podcastu. Zapraszamy do słuchania!Wideo na 100. odcinek czyli podcast od kuchni i nasze wpadki:https://youtu.be/XUfTuezdtLYRozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109  Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:Mikroprzerwy:https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9432722/https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/1911-3846.12999https://www.sciencealert.com/study-reveals-2-key-ways-to-reduce-fatigue-at-work“Zaraźliwe” odruchy:https://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(24)01594-X#S.embed_link-K.C-B.1-L.1.zw https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2869077/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9399231/ https://www.nature.com/articles/s41598-020-64999-x https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22772979/ https://ojs.pum.edu.pl/pomjlifesci/article/download/726/541 https://www.sciencedaily.com/releases/2013/08/130807204847.htm https://www.frontiersin.org/journals/psychology/articles/10.3389/fpsyg.2020.00442/full https://www.frontiersin.org/journals/psychology/articles/10.3389/fpsyg.2022.780665/full 

  --------  

  38:20

Więcej Nauka podcastów

Trendy w podcaście Nauka

O Crazy Nauka