I taki to jest miesiąc w kulturze to podcast Mint Magazine w którym omawiamy to co w danym miesiącu najważniejsze w kulturze. Film, muzyka, literatura i sztuka,...
Czy najlepszy film z Cannes należy bojkotować? I taki to jest miesiąc w kulturze
„I taki to jest miesiąc w kulturze” to podcast, w którym rozmawiamy o najważniejszych wydarzeniach kulturalnych. W listopadzie naszymi głównymi tematami są „Anora”, film Seana Beakera, który zdobył główną nagrodę w Cannes, płyta, którą niespodziewanie wydał Kendrick Lamar, przemowa Nan Goldin w Berlinie, w której opowiedziała się po stronie ofiar ludobójstwa w Gazie. A także o książkach, które najbardziej podobały nam się w tym miesiącu, w tym „James” Percivala Everetta i „Na czworakach” Mirandy July.
Dlaczego Kendrick Lamar zdecydował się na premierę najnowszego albumu bez zapowiedzi? Od tego rozpoczynamy najnowszy odcinek podcastu „I taki to jest miesiąc w kulturze”. Opowiada Angelika Kucińska.
Partnerką podcastu jest Krupa Art Foundation, w której trwają trzy równoległe wystawy połączone hasłem „Tropy”. Zobaczymy klasyczki i klasyków sztuki z Kolekcji Sylwii i Piotra Krupów – m.in. Andy Warhol, Jan Tarasin – a także osoby artystyczne tworzące współcześnie, np. Wilhelm Sasnal, Małgorzata Mirga-Tas, Tony Cragg oraz mniej znani polskiej scenie artyści i artystki z Mołdawii, Kanady, Włoch, Belgii, Iraku czy Brazylii. Na szczególną uwagę zasługuje wystawa „Nazwa bez wystawy, wystawa bez nazwy”, którą przygotował zespół dzieci w wieku szkolnym. Sprawdźcie same w Krupa Art Foundation.
W dalszej części rozmawiamy o filmie „Anora” – dzięki niej dotychczas doceniany za niezależne kino reżyser Sean Baker przebił się do mainstreamu. Film zdobył główną nagrodę na festiwalu w Cannes, ale wzbudził też kontrowersje. Michał Walkiewicz zwraca uwagę przede wszystkim na Marka Eidelsteina, aktora grającego w filmie syna rosyjskich oligarchów. Eidelstein to postać kontrowersyjna, bo na co dzień gra w teatrach Moskwy i deklaruje swoje poparcie dla Władimira Putina. Czy film będzie z tego powodu bojkotowany? W Cannes niestety nie wzbudziło to żadnej dyskusji.
Niewiele się u nas mówi o wystąpieniu Nan Goldin, które odbyło się 22 listopada z okazji otwarcia ogromnej retrospekcji w berlińskim Neue Nationalgalerie. Na szczególną uwagę zasługuje krótka przemowa Goldin w obronie ofiar ludobójstwa w Gazie i krytyka niemieckich władz za ostracyzm wobec ludzi, którzy informują o tym, co dzieje się na terenie Palestyny. O tym opowiada Aleksander Hudzik.
A co w kategorii literatura? Wspominamy o jednej z najgłośniejszych amerykańskich powieści tego roku, „Jamesie” Percivala Everetta, którego w listopadzie nagrodzono National Book Award (książkę w 2025 roku wyda Wydawnictwo Marginesy), rozmawiamy też o „Na czworakach” Mirandy July, którą w Polsce wydało wydawnictwo Pauza, i reportażu ,,Kwaśne jabłka" Magdy i Piotra Mięśnik poświęconemu przemocy wobec dzieci w Polsce.
--------
50:06
Komu przeszkadza budynek Muzeum Sztuki Nowoczesnej?
Czy budynek Muzeum Sztuki Nowoczesnej ma być ikoną, a jeśli nie, to czym? Rozmawiają Jakub Głaz i Marcin Zgliński.
Jest minimalistyczne, proste, nie dominuje nad otoczeniem – wydawałoby się, że budynek Muzeum Sztuki Nowoczesnej został zaprojektowany tak, by godzić, a jednak tuż po otwarciu wzbudził gorącą dyskusję o tym, jakie jest i jakie powinno być muzeum.
Otwarcie budynku Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie to zwieńczenie wieloletniego procesu i finał drogi, o której na łamach Mint pisała Profesor Maria Poprzęcka.
Partnerką podcastu jest Krupa Art Foundation, która od 23 listopada zaprasza na nową odsłonę galerii pod tytułem„Tropy”. Są to trzy równoległe wystawy, dla których punktem wyjścia są powiązania między mapą, przestrzenią i pamięcią. W weekend otwarcia, czyli 23 i 24 listopada, organizatorki zapraszają na oprowadzania kuratorskie oraz performens Gwendolyn Lootens, która w muzycznym dialogu z Saifem Al-Qaissy zaproponuje nam imersyjne działanie za pomocą światła, dźwięku i... produktów spożywczych.
Poprzęcka w tekście pisze tak: „wyjątkowość POLIN polega na tym, że jest to ciastko w pudełku. MSN też jest ciastkiem w pudełku. Ale nie ciastkiem z miękkim, budyniowym kremem, jak Polin, ale z cukrową, kunsztowną strukturą, rozjaśnianą zmieniającym się z upływem dnia światłem”. Z tą opinią nie zgadzają się jednak wszyscy.
Marcin Zgliński, historyk sztuki, już w trzy dni po otwarciu budynku skomentował sprawę na Facebooku tymi słowami: „Nie będziemy mieli kolekcji jak w MoMA, ale mogliśmy mieć coś niezwykłego, mogliśmy stworzyć ikonę. A zamiast ikony mamy coś na kształt ramy obrazu”.
Czy to źle? Teoretyk architektury Jakub Głaz twierdzi, że koncepcja muzeum jako ramy dla sztuki jest słuszna, a o tym, jak będziemy na nie patrzeć, zadecyduje dopiero sztuka, którą muzeum wypełni się w przyszłym roku. Na razie możemy komentować jedynie budynek. Ten zaś ma swoje wady. Głaz wśród wad wymienia chociażby niefunkcjonalne podcienia, które sprawiają, że muzeum sprawia wrażenie niedostępnego, zamkniętego, co jest przeciwne ideom przyświecającym studiu Thomasa Pfeifera, projektantom budynku.
O tym, jakie zalety i wady muzeum dostrzegają jeszcze Zgliński i Głaz, rozmawiamy w podcaście.
--------
27:36
Czy Donalda Trumpa pokona film o Trumpie i otwarcie MSN w Warszawie: I taki to jest miesiąc w kulturze
🟢 Czy Donalda Trumpa pokona film o Trumpie i co zobaczyliśmy na otwarciu MSN i gali Nagrody Literackiej Nike? A także o artystce, która może wkrótce podbić polską scenę muzyczną. O tym rozmawiamy w najnowszym odcinku podcastu „I taki to jest miesiąc w kulturze”.
🟢 To był miesiąc, w którym poznaliśmy laureatkę tegorocznej Nagrody Nike, w Warszawie otworzyło się Muzeum Sztuki Nowoczesnej, a do kin wszedł film, który może mieć wpływ na zbliżające się wielkimi krokami wybory w Stanach Zjednoczonych.
🟢 Partnerką podcastu jest Krupa Art Foundation, gdzie już 22 listopada zobaczymy trzy nowe wystawy, które spaja hasło „Tropy”. To zarazem nowa odsłona galerii i możliwość zobaczenia prac najważniejszych artystów z Polski i ze świata: Andy’ego Warhola, Wilhelma Sasnala czy Małgorzaty Mirgi-Tas. Trzy wystawy zajmą dwa piętra i salę imersyjną, a na szczególną uwagę zasługuje pokaz prac z kolekcji Sylwii i Piotra Krupów, której kuratorami zostały... dzieci w wieku 6-12 lat.
🟢 Zaczynamy od nowej siedziby Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, którą otwarto po pięciu latach budowy. Aleksander Hudzik, cytując tekst Marii Poprzęckiej z poprzedniego numeru „Mint”, przypomina, jak długo Warszawa i Polska czekały na muzeum, a prowadzący Michał Walkiewicz, Kinga Sabak i Angelika Kucińska zastanawiają się, co muzeum w centrum miasta oznacza dla polskiej kultury.
🟢 Tematem filmowym jest „Wybraniec” w reżyserii Alego Abbasiego, czyli fabularyzowana opowieść o młodości Donalda Trumpa. „Amerykański tytuł «The Apprentice» to nawiązanie do programu telewizyjnego, który przez lata prowadził Trump. W filmie sam jest uczniem Roya Cohna, prawnika i jednej z najmroczniejszych postaci amerykańskiej polityki” – mówi Michał Walkiewicz. Rozmawiamy o tym, czy film może coś zmienić w wyborach, w których Donald Trump powalczy z Kamalą Harris. Więcej o filmie przeczytacie w najnowszym „Mint”.
🟢 Tymczasem wielkim wydarzeniem literacim była gala Nike, na której poznaliśmy laureatkę: Urszulę Kozioł. Kinga Sabak czyta wiersz 93-letniej autorki i przypomina o jej znaczeniu dla polskiej literatury. Niestety zapomniano o tym na gali, na której rządził chaos oraz deklaracje Adama Michnika w obronie Maszy Potockiej.
🟢 Na koniec muzyka i rodząca się kariera Dominiki Płonki, młodej polskiej artystki, której Angelika Kucińska zwiastuje wielką karierę. Dlaczego o tym? Posłuchajcie w najnowszym podcaście.
🟢 A dodatkowo usłyszycie też, co nam się w tym miesiącu podobało:
Płyta: Porridge Radio, Clouds. "In The Sky They Will Always Be There Fore Me"
Wystawa: William Kentridge, „I’m not me, the horse is not mine” Arsenał Białystok
Film: „Megalopolis”, Francis Ford Coppola (który wcale się nie podobał)
Książki: Dominika Słowik „Rybie oko” (Wydawnictwo Literackie), Ada
--------
53:59
O wystawie „Fangor. American dream”
Co kryje się za najsłynniejszym cyklem obrazów Wojciecha Fangora?
Obserwatorium gwiazd w Summit, era hipisów i wystawa w nowojorskim Guggenheim Museum. To wszystko splata się w niezwykłej historii wyjazdu jednego z najważniejszych polskich malarzy XX wieku do USA. O wystawie „Fangor. American Dream” rozmawiamy z prezeską Krupa Art Foundation, Katarzyną Młyńczak-Sachs.
Katarzyna Młyńczak-Sachs opowiada, dlaczego Wojciech Fangor – w latach 50. uznany w Polsce malarz – decyduje się na emigrację, najpierw do Wiednia, potem do innych europejskich miast, a wreszcie do Stanów. Rozmawiamy o tym, w jaki sposób zmienia się wówczas malarstwo Fangora, który jeszcze w latach 50. uprawia malarstwo socrealistyczne, a w kilka lat kompletnie zmienia styl i zaczyna malować obrazy abstrakcyjne, z których dziś jest najbardziej znany.
O tym, jak wyglądało życie Fangora w Stanach Zjednoczonych, pisaliśmy we wrześniowym Mincie.
Wyprawa do Stanów to też otwarcie się na zupełnie nowe doświadczenia: na działalność z prywatnymi galeriami i marszandami oraz pracę na Fairleigh Dickinson University w New Jersey. To wreszcie obrazy, które dziś uchodzą za najcenniejsze w dorobku artysty. Rozmawiamy o kontekście ich powstania i o tym, dlaczego to właśnie one pojawiły się na wystawie kuratorowanej przez Dorotę Monkiewicz.
W podcaście rozmawiamy także o katalogu, w którym obok tekstów badawczych znajdują się też teksty inspirowane malarstwem Fangora, pisane między innymi przez Agnieszkę Wolny-Hamkało i Olgę Drendę.
Partnerką podcastu jest Krupa Art Foundation, w której jeszcze do 11 listopada trwa wystawa Wojciecha Fangora „American Dream”. Wystawie towarzyszy katalog, o którym porozmawiamy w dzisiejszym podcaście, i niezwykły pokaz prac wideo w sali imersyjnej, w której piątka osób artystycznych podejmuje tak ważny dla Fangora temat przestrzeni. Za pomocą współczesnych metod artystycznych eksplorują zagadnienie „pozytywnej przestrzeni iluzyjnej”.
--------
31:49
Szok po werdykcie Filmowej Gdyni i podsumowanie WGW
Jaki to był miesiąc w kulturze? Jak zwykle opowiedzieli o tym nasi prowadzący: Aleksander Hudzik (sztuka), Angelika Kucińska (muzyka), Kinga Sabak (literatura) i Michał Walkiewicz (film). W najnowszym odcinku podcastu I taki to jest miesiąc w kulturze wszyscy rozmawiali o filmach za sprawą kontrowersyjnego werdyktu Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.
A co w literaturze?
Kinga Sabak opowiedziała o książce biograficznej „Jadwiga. Opowieść o Stańczakowej” autorstwa Justyny Sobolewskiej. Z podcastu dowiecie się między innymi dlaczego jest to niestandardowy rodzaj biografii, dlaczego Miron Białoszewski krytykował pisanie Stańczakowej i dlaczego mimo wszystko ich przyjaźń przetrwała aż do końca.
Sztuka, czyli WGG i FRINGE
Alek Hudzik skupił się na wydarzeniach odbywających się w ramach Warsaw Gallery Weekend i FRINGE. Dlaczego oba festiwale odbyły się w ten sam weekend i dlaczego nie sposób było odwiedzić wszystkich miejsc, które się zaplanowało? Warsaw Gallery Weekend istnieje już czternaście lat, FRINGE ma trzyletnią tradycję i ma na celu pokazywanie bardziej niszowych i mniej spektakularnych wystaw. Niby okej, ale w efekcie połączenia dwóch festiwali w jeden weekend można było zobaczyć około stu wernisaży i otwarć. A raczej – no właśnie – nie można było ich wszystkich zobaczyć, bo byłoby to fizycznie niemożliwe.
Redaktor naczelny Mint opowiedział o kilku tegorocznych hitach, m.in. o wystawie Piotra Uklańskiego w Fundacji Galerii Foksal i o wystawie japońskiej artystki Kenji Ide w Galerii Wschód.
Gitary w wytwórni Ninja Tune
Angelika Kucińska mówiła o powrocie indie rocka czy „nowego rocka”, mając na myśli zespoły, które są wsadzane pod parasol tzw. „rockowej rewolucji”. Kucińska zwraca uwagę na Nilufer Yanyę w kontekście revivalu indie sleaze i ciekawego sposobu gry z gitarze, a to wszystko w kontrze do hype’u na The Dare. Krytyczka zachwyca się trzecim albumem Nilufer Yany, który ukazał się we wrześniu i nosi tytuł My Method Actor.
Co więcej? Posłuchajcie podcastu „I taki to jest miesiąc w kulturze”.
Partnerką podcastu jest Krupa Art Foundation, w której trwa wystawa „Wojciech Fangor. American Dream”!
Wystawa została przedłużona o trzy tygodnie i potrwa aż do 11 listopada. W programie wystawy znajdziecie między innymi czytania performatywne i debaty w ramach 20. Międzynarodowego Festiwalu Opowiadania, które poddają prace tego wybitnego artysty nowym interpretacjom. Zapraszamy na wystawę, o której więcej możecie przeczytać na łamach Mint Magazine.
I taki to jest miesiąc w kulturze to podcast Mint Magazine w którym omawiamy to co w danym miesiącu najważniejsze w kulturze. Film, muzyka, literatura i sztuka, o których rozmawiają autorzy i autorki Mint. Poza aktualnościami dowiecie się z niego co najbardziej ucieszyło, co rozczarowało i na co czekają nasi autorzy. Prowadzi redaktor naczelny Aleksander Hudzik.