Podcast dla miłośników muzyki i historii! Co kształtuje muzykę? Jaki jest jej kod? Bierzemy pod lupę jej próbki pochodzące z okresu, gdy Polski nie było na mapi...
Chopin oczami Iwaszkiewicza – DNA Muzyki Polskiej #68
70 lat temu ukazał się literacki portret Fryderyka Chopina pióra Jarosława Iwaszkiewicza, który na stałe wpisał się do kanonu literatury poświęconej kompozytorowi. Dzięki staraniom Polskiego Wydawnictwa Muzycznego publikacja wróciła na półki w specjalnej, odświeżonej, jubileuszowej edycji. I właśnie o tej książce, opatrzonej wstępem i komentarzami przez Piotra Mysłakowskiego, porozmawiamy w dzisiejszym odcinku.
Gościem odcinka jest Piotr Mysłakowski – architekt wnętrz, genealog, chopinolog. Absolwent i były pracownik dydaktyczny krakowskiej ASP. Członek i były wiceprezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Heraldycznego. Autor książek m.in. Rodzina ojca Chopina. Migracja i awans (2002), Ziemia Dobrzyńska w życiu rodziny Chopinów (2010), Warszawa Chopinów (2012) oraz Matka Chopina. Pejzaż biograficzny (2023). Badacz biografii rodziny Chopina, wieloletni konsultant naukowy Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina; współtworzył ostateczną wersję komentarzy multimedialnych w Muzeum Chopina, opracował pełną genealogię potomków Mikołaja i Justyny Chopinów i historię Serca Chopina. Odznaczony m.in. Medalem „Pro Patria” Wojewody Małopolskiego (2021), Złotym Krzyżem Zasługi (2021) oraz odznaką i honorowym tytułem „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2024). Opatrzył wstępem i przypisami i X wydanie książki Jarosława Iwaszkiewicza Chopin, które ukazało się nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Spis treści:
(00:00) Wprowadzenie
(01:28) Geneza przygody z genealogią Chopina
(06:05) Iwaszkiewicz a Mysłakowscy
(10:05) "Trzecia moja książka o Chopinie"13:24 Wymóg czasu
(18:47) Chopin - artysta słowa
(21:17) Chopin w listach
(23:01) Jak poprawiać Iwaszkiewicza?
(26:04) Chopinowskie fake news
(32:20) Zagadka urodzin Chopina
Z księgarni PWM: J. Iwaszkiewicz, „Chopin”: https://pwm.sklep.pl/chopin-2
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu „Dziedzictwo Muzyki Polskiej”.
Więcej: dnamuzykipolskiej.castos.com
--------
36:46
„Manru” – jedyna opera Ignacego Jana Paderewskiego – DNA Muzyki Polskiej #67
„Manru” – to jedyna opera Ignacego Jana Paderewskiego i jednocześnie pierwszy w polskiej twórczości operowej dramat muzyczny, oparty na powieści Józefa Ignacego Kraszewskiego. To także poruszająca historia o nieszczęśliwej miłości, różnicach społecznych i nietolerancji.
Gościnią odcinka jest dr Justyna Kica. Ukończyła z wyróżnieniem studia muzykologiczne w Instytucie Muzykologii UJ. Za swoją pracę magisterską, napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Zofii Fabiańskiej, otrzymała The Ray and Ruth Robinson Musicology Award. W 2023 roku na Wydziale Historycznym UJ uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie nauk o sztuce na podstawie dysertacji «Musica moderna» w siedemnastowiecznym Gdańsku. Koncert kościelny, przygotowanej pod kierunkiem dr hab. Aleksandry Patalas, prof. UJ. Jeszcze w trakcie studiów została zatrudniona w Bibliotece i Fonotece Instytutu Muzykologii UJ, a od 2012 roku jest pracownikiem Ośrodka Dokumentacji Muzyki Polskiej XIX i XX wieku im. I.J. Paderewskiego (od X 2020 na stanowisku asystenta badawczego i kierownika Ośrodka). W obszarze jej zainteresowań badawczych znajdują się: muzyka religijna XVII wieku, polska kultura muzyczna XIX i XX w., ze szczególnym uwzględnieniem postaci I.J. Paderewskiego, a także zagadnienia związane ze źródłoznawstwem i edytorstwem muzycznym.
Rozmawia Mateusz Borkowski.
Spis treści
(00:00) Wprowadzenie
(01:06) Sensacyjne początki
(03:34) Manru jak Fidelio?
(04:41) Operowe plany i projekty
(08:36) Chata za wsią i prace nad Manru
(11:03) Pierwszy polski dramat muzyczny | Odrobiona lekcja u Wagnera
(13:11) Folklor podhalański i romski w Manru?
(15:10) Prapremiera i pierwsze reakcje
(18:42) Premiera lwowska i polska prasa
(22:44) Kolejne inscenizacje i lata zapomnienia
(25:35) Paderewski na cenzurowanym
(26:17) Manru w XXI wieku
Z księgarni PWM: „Najpiękniejszy Paderewski”: https://pwm.sklep.pl/najpiekniejszy-paderewski
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu „Dziedzictwo Muzyki Polskiej”.
Więcej: dnamuzykipolskiej.castos.com
--------
27:59
Odnaleziony walc Chopina – DNA Muzyki Polskiej #66
Pod koniec października 2024 roku muzyczny świat obiegła sensacyjna wiadomość – w Morgan Library & Museum w Nowym Jorku odnaleziono rękopis nieopublikowanego dotąd walca Fryderyka Chopina. Na ile możemy być pewni, że utwór rzeczywiście wyszedł spod jego ręki? Czy ten niewielkich rozmiarów walc ma szansę na zaistnienie w obiegu koncertowym? A może przed nami jeszcze więcej podobnych odkryć? O tym wszystkim – i nie tylko! – porozmawiamy w dzisiejszym odcinku.
Gościem podcastu jest prof. dr hab. Marek Szlezer – pianista, pedagog, specjalista od kompozytorów zapomnianych. Ukończył z odznaczeniem studia w Akademii Muzycznej w Krakowie w klasie prof. Ewy Bukojemskiej oraz Chapelle Musicale Reine Elizabeth w Brukseli. Obecnie prowadzi własną klasę na Akademii Muzycznej im. K. Pendereckiego w Krakowie, gdzie jest zatrudniony na stanowisku kierownika Katedry Fortepianu. Jest ceniony za swoje interpretacje dzieł Fryderyka Chopina: otrzymał m.in I miejsce w konkursie stypendialnym Towarzystwa im. F. Chopina w Warszawie, III na Międzynarodowym Konkursie Chopinowskim w Mariańskich Łaźniach, nagrodę specjalną Wydania Narodowego Dzieł Wszystkich Fryderyka Chopina a także wiele innych nagród na renomowanych międzynarodowych konkursach pianistycznych. Występował w takich salach jak: Carnegie Hall, Concertgebouw, Palais des Beaux-Arts, Wigmore Hall, St. Martin-in-the-fields, Salle Cortot, Seoul Arts Center, NCPA w Mumbaju i Palacio de Bellas Artes w Meksyku. Jest aktywnie zaangażowany w promocję muzyki polskiej w kraju i zagranicą dokonując licznych odkryć i prawykonań utworów kompozytorów polskich XIX i XX wieku.
Rozmawia Jowita Dziedzic-Golec.
Spis treści:
(00:00) Wprowadzenie
(02:50) Sensacyjne znalezisko w Morgan Library
(04:54) Walc „nietypowo gorączkowy”
(07:36) Styl muzyczny Walca a-moll
(10:57) Kartka ze sztambucha
(13:21) Szkic, pomysł, fragment...?
(18:05) Odnaleziony walc na tle twórczości Chopina
(23:44) Utwory niegodne publikacji?
(26:44) Korekty, poprawki, przeróbki
(31:15) Zaskoczenie i dysonans
(37:13) Czy czekają nas nowe odkrycia?
(39:36) Znalezisko czy mistyfikacja?
(45:30) Rezonans odnalezienia Walca a-moll
(50:37) Na Konkursie Chopinowskim i w obiegu koncertowym
Z księgarni PWM: T.A. Zieliński, „Chopin”: https://pwm.sklep.pl/chopin-1
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu „Dziedzictwo Muzyki Polskiej”.
Więcej: dnamuzykipolskiej.castos.com
--------
55:08
Ulubiony uczeń Haydna. Co wiemy o Franciszku Lesslu? – DNA Muzyki Polskiej #65
„Napisanie książki o kompozytorze Franciszku Lesslu nie jest łatwym zadaniem. Należy on bowiem do tych twórców dawnej Polski, o których zachowało się niewiele informacji i jeszcze mniej źródeł. Nieliczni badacze życia i twórczości tego kompozytora próbowali interpretować różne fakty, niejednokrotnie z niepewnych przesłanek, wyciągając pochopnie zbyt daleko idące wnioski” – tymi słowami rozpoczyna się wydana przez PWM Mała Monografia poświęcona Franciszkowi Lesslowi. W dzisiejszym odcinku przyjrzymy się bliżej sylwetce tego twórcy.
Gościem odcinka jest prof. dr hab. Marcin Tadeusz Łukaszewski – pianista, teoretyk muzyki i kompozytor, absolwent Akademii Muzycznej w Warszawie. W 2021 roku otrzymał tytuł profesora. Pracuje w macierzystej uczelni. Autor szeregu książek, w tym Przewodnika po muzyce fortepianowej (PWM, Kraków 2014) i popularnego poradnika Jak napisać pracę dyplomową o muzyce? (UMFC, Warszawa 2015). Nagrał wiele płyt z muzyką polską, w tym – nagrodzone statuetkami Fryderyka – albumy z muzyką fortepianową Stanisława Moniuszki, Piotra Perkowskiego i pieśni Ignacego Jana Paderewskiego. Wśród jego zainteresowań naukowych i artystycznych pierwsze miejsce zajmuje muzyka polska. Autor wydanej nakładem PWM książki z serii „Małe Monografie” poświęconej Franciszkowi Lesslowi.
Rozmawia Monika Zając (Program 2 Polskiego Radia).
Spis treści
(00:00) Wprowadzenie
(02:09) Źródła zaginione i rozproszone
(08:23) Relacje rodzinne
(11:07) Na dworze Czartoryskich
(14:37) Studia wiedeńskie
(19:18) Ulubiony uczeń Haydna?
(21:32) Kompozytor przełomu
(24:00) Dorobek kompozytorski Lessla
(27:03) Lessel multiinstrumentalista
(31:31) Odejście od muzyki
(36:27) Lata schyłkowe
(38:54) Odkrywanie na nowo
--------
43:54
Muzyka na salonach. O kulturze salonowej w XIX wieku – DNA Muzyki Polskiej #64
Szelest sukien, gwar rozmów, muzyka – czasem śpiewana, a czasem instrumentalna… Ciche flirty, innym razem głośne dyskusje – między innymi o muzyce, literaturze czy nawet o przyszłości ojczyzny. Tak możemy wyobrazić sobie atmosferę panującą w XIX-wiecznym salonie, do którego spróbujemy przenieść się wspólnie z gościnią dzisiejszego odcinka.
Dr Małgorzata Sułek – muzykolożka, polonistka i kulturoznawczyni. Adiunkt w Instytucie Mediów i Produkcji Muzycznej Akademii Muzycznej im. G. i K. Bacewiczów w Łodzi. Autorka książek poświęconych twórczości Witolda Lutosławskiego i Stanisława Moniuszki. Współredaktorka serii „Długi wiek XIX w muzyce. Pytania – problemy – interpretacje” (wraz z Grzegorzem Zieziulą i Ewą Bogulą-Gniazdowską) oraz korespondencji Ignacego Jana Paderewskiego (wraz z Justyną Kicą). Jej zainteresowania badawcze koncentrują się na muzyce i literaturze XIX–XXI wieku ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień intermedialności, gatunków synkretycznych i kompozycji nieautonomicznych.
Rozmawia Monika Zając (Program 2 Polskiego Radia).
Spis treści
(00:00) Wprowadzenie. Czym były salony artystyczne?
(04:52) Antyczni antenaci i początki salonów
(09:07) Artyści i amatorzy
(10:58) W pałacu, w mieście i w majątku
(14:14) Profesjonalizacja życia salonowego
(16:07) Salonowy savoir-vivre
(18:27) Muzy, menedżerki, mecenaski
(24:54) Ostoje polskości
(28:32) Muzyczny repertuar salonowy
(31:39) Okres schyłkowy
(36:08) Renesans salonów?
Z księgarni PWM: J. Elsner, „Kwartet smyczkowy C-dur” op. 8 nr 1: https://pwm.sklep.pl/kwartet-smyczkowy-c-dur-op-8-nr-1-1799
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu „Dziedzictwo Muzyki Polskiej”.
Podcast dla miłośników muzyki i historii! Co kształtuje muzykę? Jaki jest jej kod? Bierzemy pod lupę jej próbki pochodzące z okresu, gdy Polski nie było na mapie Europy, by wraz z wykonawcami i badaczami wyabstrahować DNA muzyki polskiej. Prowadzą Agata Kwiecińska i Mariusz Gradowski.
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu "Dziedzictwo Muzyki Polskiej".
Polska